کد مطلب:49157 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:6

گنجینه پرسمان » قرآن

آيه 185 از سوره بقره دلالت دارد كه قرآن در ماه رمضان نازل شده است . و آيـه 106از سـوره اسراء دلالت دارد كه قرآن به تدريج نازل شد و شواهد تاريخي و سيره نيزمويد اين مطلب است . تنافي ميان اين دو آيه چگونه حل مي شود ؟

بـرخي گفته اند مراد از آيه 185 سوره بقره اين است كه قرآن در يك مرتبه و يك جابر آسمان دنيا در مـاه رمـضـان نازل شده است و در آن استقرار يافته و سپس مطابق باآيه 106 اسراء به تدريج بر پيامبر خوانده شده است . و اين راه حل ماخوذ از برخي روايات است . برخي به اين راه حل اشكال كرده اند كه در آيه 185 دارد كه قرآن هدي للناس ( هدايت براي مردم ) اسـت و هـدايـت براي مردم بودن با اينكه حدود بيست و سه سال در آسمان دنيا بماند ناسازگار است . پـاسـخ اين اشكال اين است كه هدايت براي مردم بودن به معناي هدايت بالفعل نيست بلكه به اين مـعـنـاست كه قرآن شان هدايت دارد اما هرگاه وقت آن برسد و به شرطآنكه مردم آماده پذيرش باشند آنها را هدايت مي كند . بنابراين اشكالي ندارد كه قرآن در آسمان اول بماند و در عين حال بتواند هادي انسان باشد . اما حق اين است كه حكم قوانين و دستورات با حكم خطاب هايي كه ممكن نيست ولو يك لحظه بر زمان تخاطب مقدم شوند فرق دارد . و قرآن شريف حاوي آيات بسياري است كه در آنهامخاطبه و گفتگوست . مثل آيه شريفه [ قد سمع اللّه قول التي تجادلك في زوجها وتشتكي الي اللّه و اللّه يسمع تحاوركما ( المجادله - 1 ) ] و [ اذا راو تجاره اولهوا انفضوا اليها و تركوك قائما ( جمعه - 11 ) ] . عـلاوه بـر ايـن در قرآن ناسخ ومنسوخ وجود دارد و ممكن نيست كه آيات ناسخ و منسوخ در يك زمان با هم جمع شوند ودر يك زمان نازل شوند . بـرخي از اشكال مطروحه در سئوال چنين پاسخ داده اند كه : مراد از نزول قرآن درماه رمضان اين است كه اولين آيه قرآن در ماه رمضان نازل شده است . اما اين پاسخ نيز قابل قبول نيست زيرا مشهور اين است كه حضرت پيامبر (ص ) با قرآن مبعوث شد وبعثت ايشان در بيست و هفتم ماه رجب بوده است . پاسخ پرسش اين است كه تنافي ميان اين دو آيه وجود ندارد . زيرا در آيه 185بقره واژه انزال بكار رفته و در آيه 106 اسراء واژه تنزيل بكار رفته است . تـفـاوت انـزال و تـنـزيـل در اين است كه انزال دلالت بر نزول دفعي دارد و تنزيل دلالت بر نزول تدريجي . يعني قرآن كريم داراي حقيقتي است كه از فهم بشر عادي بيرون است نه تقسيم پذير است نه جزء بردار . آنـچـه بـر پيامبر اكرم يكباره نازل شد كه مفاد آيه 185 است حقيقت قرآن است كه بر قلب مبارك ايشان فرود آمده است . لذاپيامبر بزرگ اسلام حقيقت قرآن را در يك شب و در يك مرتبه دريافت نمودند . اماشكل كنوني قرآن كه به صورت سور و آيات است بنابر نص قرآن و شواهد تاريخي ودروني قرآن به تدريج بر پيامبر اكرم نازل شده است .

---

تفسير الميزان ج 2 ص 15
طباطبائي - سيد محمد حسين